ارزیابی تأثیر آینده نگاری برسیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری

تغییر جهت فعالیت‌های آینده‌نگاری از سیاست تحقیق‌وتوسعه به سمت بستر گسترده‌تر سیاست اجتماعی، سبب ظهور شکافی در ادبیات، در زمینة ارتباط میان آینده‌نگاری و سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری  شده است. اغلب پژوهش‌های موجود، بر سازماندهی و پیاده‌سازی آینده‌نگاری و تبدیل دستاوردهای حاصل از این فعالیت‌ها به سیاست متمرکز می‌شوند. با وجود تلاش برخی از پژوهش‌ها، هنوز شکل دادن به آینده‌نگاری به عنوان یک ابزار سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری در قالب چارچوب نظری، یک کمبود در ادبیات موضوع به شمار می‌آید. از این‌رو، هدف این مقاله ارائة یک چارچوب برای ارزیابی اثرات آینده‌نگاری بر سیاست‌گذاری، با تأکید بر نقش آن به عنوان ابزار هوشمندی سیاستی است. در این راستا از روش‌شناسی ترکیبی با رویکرد طراحی اکتشافی ترتیبی  استفاده شد. در بخش کیفی، چارچوب مفهومی پژوهش، با بهره‌گیری از مفهوم آینده‌نگاری انطباقی و روش تحلیل تطبیقی پایدار  تعیین گردید و سپس، به منظور اعتبارسنجی آن، در بخش کمّی از آزمون دوجمله‌ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌های کمّی، پرسش‌نامه بود که توسط 15 نفر از خبرگان حوزة آینده‌نگاری و سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور تکمیل گردید. تمامی فرضیه‌های پژوهش و  اعتبار چارچوب پیشنهادی پژوهش مورد تایید قرار گرفت.